Osoba poszkodowana może wybrać, czy chce, aby sprawca zrekompensował szkodę na zasadzie tzw. restytucji naturalnej, czyli przywrócił stan sprzed zaistnienia szkody (o ile jest to możliwe), czy też wypłacił odszkodowanie w formie pieniężnej.

Istnieje możliwość jednoczesnego otrzymania zadośćuczynienia w formie pieniężnej w związku z doznaną szkodą wyrządzoną osobie lub naruszeniem jej dóbr osobistych.

Za naruszenie dóbr osobistych może być rekompensatą np. nakaz przeproszenia osoby poszkodowanej.

Poszkodowany, który utracił możliwość zarabiania lub bliscy osoby poszkodowanej na skutek śmierci żywiciela, mogą otrzymywać odszkodowanie w formie renty.

Odszkodowanie kompensacyjne służy do naprawienia szkody, a jego celem jest wynagrodzenie strat. Może rekompensować realne wydatki, pokrywać straty finansowe lub zadośćuczynić stratom, których nie można dokładnie wycenić (np. ból, oszpecenie, konieczność zmiany trybu życia, w tym brak możliwości uprawiania sportu lub korzystania z rozrywek).

Odszkodowanie, które jest zastrzeżone w razie niewykonania lub nienależytego wykonania umowy (kara umowna), może być wypłacona nawet jeśli nie zaistniała szkoda w danej wysokości, ale z umowy wynikają przesłanki do wypłaty.

Według polskiego prawa jest też możliwość zasądzania tzw. odszkodowania karnego, jeśli oskarżony popełnił czyn zabroniony lub rażąco zaniedbał swoje obowiązki. Ma ono na celu wywarcie wpływu na sprawcę, ale zazwyczaj jest to zasądzenie odpowiedniej kwoty na cele społeczne lub zobligowanie do określonego zachowania, więc nie musi pełnić funkcji kompensacyjnej w stosunku do poszkodowanego.

W przypadku braku dowodów wystąpienia szkody można uzyskać tzw. odszkodowanie nominalne. Jego wysokość jest symboliczna, ale nie wymaga udowodnienia poniesionych strat.

• Odszkodowanie po wypadku komunikacyjnym – wypłacane z OC sprawcy zdarzenia, o ile nie jest nim sam poszkodowany, ma na celu finansową rekompensatę szkody majątkowej lub niemajątkowej osobie poszkodowanej lub w przypadku śmierci wypłacane bliskim poszkodowanego, celem rekompensaty pogorszenia sytuacji materialnej lub niematerialnej
• Odszkodowanie na wypadek zniszczenia lub kradzieży pojazdów mechanicznych Autocasco (AC) – ubezpieczenie dobrowolne, wypłacane jeśli zdarzenie powstało niezależnie od osoby ubezpieczonej (wydarzenie losowe lub działanie osoby trzeciej)
• Odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu powstały w wyniku wypadku w domu, w pracy lub za granicą – wypłacane na podstawie orzeczenia o trwałym uszczerbku na zdrowiu, jeśli zostało wykupione odpowiednie ubezpieczenie, ma na celu rekompensatę powierzchownego lub głębokiego uszkodzenia powierzchni ciała oraz wynikłych po wypadku zaburzeń psychicznych lub pogorszenia pracy organów wewnętrznych
• Odszkodowanie z ubezpieczenia na życie – wypłacane rodzinie w przypadku zgonu ubezpieczonej osoby
• Odszkodowanie po wypadku przy pracy lub w drodze do/z pracy – osoba poszkodowana może ubiegać się zarówno z ZUS, jak i od pracodawcy, ma na celu rekompensatę strat materialnych i niematerialnych
• Odszkodowanie po wypadku przy pracy na roli – wypłacane z OC rolnika w wyniku uszkodzenia ciała, zgonu albo zniszczenia lub uszkodzenia mienia, obejmuje też sąsiadów pomagających przy pracy w gospodarstwie lub przy naprawie urządzeń
• Odszkodowanie po błędach medycznych – wypłacane w przypadku zawinionego czynu pracownika służby zdrowia (lekarz, położna, ratownik, farmaceuta itp.), który spowodował szkodę pacjentowi, tj. fizyczne uszkodzenie ciała, uszczerbek na zdrowiu, zakażenie, czy też zgon
• Odszkodowania z tytułu dobrowolnego ubezpieczenia NNW – różne formy rekompensaty w zależności od umowy, np. za uszczerbek na zdrowiu, pokrycie kosztów leczenia i rehabilitacji, wsparcie finansowe w przypadku niezdolności do pracy
• Odszkodowanie od Skarbu Państwa – na drodze postępowania sądowego należy udowodnić działanie na szkodę jednostki, firmy lub stowarzyszenia przez urzędników państwowych (nieprawidłowości, nadużycia lub zaniechania w czynnościach), przykładowo uszkodzenie pojazdu spowodowany złym stanem nawierzchni drogi publicznej.
• Odszkodowanie od instytucji finansowej, np. banku – możliwe do uzyskania w przypadku, gdy instytucja działa na szkodę klienta i można to udowodnić (np. niepełna informacja, przedstawianie i namawianie do korzystania z oferty niekorzystnej dla klienta)