Do szczególnych, a zarazem niezwykle częstych rodzajów odpowiedzialności odszkodowawczej zaliczamy tą rodzącą się w wyniku szkody wyrządzonej przez naszego pupila. Ustawodawca w art. 431 kodeksu cywilnego zaznacza, że odpowiedzialnym jest ten, kto zwierzę chowa lub się nim posługuje niezależnie od tego, czy było pod jego nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło. Jednakże przepis ten nie ma zastosowania do zwierząt dziko żyjących, ponieważ do tego zastosowanie mogą mieć przepisy o odpowiedzialności Skarbu Państwa.

1. CHOWANIE ZWIERZĄT.

Przytoczony termin chowanie zwierzęcia oznacza jego pozostawanie pod stałą pieczą danej osoby, która to piecza wynika z uzewnętrznionego zamiaru człowieka. Warto również zauważyć, że tytuł prawny, jakim jest prawo własności, nie jest więc przesłanką obligatoryjną dla powstania odpowiedzialności odszkodowawczej. Odpowiedzialność za zwierzę nie jest jednak absolutna. Przykładowo drażnienie zwierzęcia przez poszkodowanego może doprowadzić do wyłączenia, bądź ograniczenia jego prawa do żądania odszkodowania.

Rekompensata będzie przysługiwała w sytuacji, kiedy szkoda była efektem zachowania się samego zwierzęcia, albo człowieka doprowadzającego do szkody za pośrednictwem stworzenia. W tym drugim przypadku człowiek może nie odpowiadać za zachowanie zwierzęcia, lecz za swój własny czyn zgodnie z regułami ogólnymi (między innymi art. 415 kodeksu cywilnego).

2. SZKODY WYRZĄDZONE PRZEZ ZWIERZĘTA W PRAKTYCE ORAZ JEJ SKUTKI.

W prawie cywilnym co do zasady wyróżnia się dwa rodzaje szkody: szkoda majątkowa oraz niemajątkowa (krzywda). Szkoda majątkowa (za którą przysługuje odszkodowanie) obejmuje wszelkie reperkusje majątkowe będące skutkiem zdarzenia wywołującego szkodę, a krzywda skutki fizyczne i psychiczne pokrzywdzonej osoby, za które można uzyskać zadośćuczynienie. Warto zaznaczyć, że do szkody nie zalicza się tylko bezpośrednią szkodę majątkową, która została poniesiona przez poszkodowanego (damnum emergens), ale także korzyści, których poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby do zdarzenia nie doszło (lucrum cessans). Ważne jest jednak, żeby pomiędzy zdarzeniem (w tym wypadku atakiem przez psa), a szkodą zachodził związek przyczynowo-skutkowy. Zatem pomiędzy tymi dwoma zdarzeniami musi nastąpić pewna relacja, która obejmuje tylko normalne następstwa danego stanu rzeczy.

Wskazanej szkody wyrządzonej przez zwierzę doznała jedna z naszych Klientek, która zwróciła się do nas celem skorzystania z pomocy w dochodzeniu należnego jej odszkodowania i zadośćuczynienia. Nasza Klientka padła ofiarą ataku psa, w wyniku, którego doznała licznych obrażeń w postaci ran na twarzy oraz szyi.

Jak zostało podkreślone na początku, podmiotem odpowiedzialnym jest ten, kto zwierzę chowa. W tym przypadku właściciel psa zawarł stosowną umowę ubezpieczenia, czego skutkiem jest poszerzenie katalogu osób, do których można się zwrócić z roszczeniem. W realiach sprawy polisa ubezpieczeniową obejmowała zaistniałe zdarzenie, czym też właściciel psa, celem zrekompensowania szkody miał możliwość skorzystać z wykupionego ubezpieczenia, a natomiast my w imieniu poszkodowanego mogliśmy skierować roszczenie bezpośrednio do ubezpieczyciela celem likwidacji szkody.

3. SZKODA NIEMAJĄTKOWA (KRZYWDA).

Klientka, której sprawę prowadziła Kancelaria Prawno-Finansowa ,,PARTNERZY”, wskutek pogryzienia twarzy i szyi, doznała traumy oraz daleko idących lęków o podłożu psychologicznym. Rany i blizny wyraźnie osłabiły jej pewność siebie oraz nieodzownie wpłynęły na życie prywatne i zawodowe. Miało to zdecydowany wpływ na oszacowanie potencjalnej wielkości zadośćuczynienia, którego poszkodowana mogła się domagać. W orzecznictwie wskazuje się, że elementami pozwalającymi na ustalenie wielkości krzywdy przy oszpeceniu ciała, a tym samym wysokości zadośćuczynienia, są indywidualne cechy poszkodowanych, tak jak wskazał m.in. Sąd Apelacyjnego w Katowicach w wyroku o sygn. V ACa 399/16 z dn. 27 stycznia 2017 r.:

Blizny na niewidocznych w życiu społecznym częściach ciała człowieka bądź na tych partiach ciała, których publiczne odsłanianie jest dopuszczalne kulturowo i obyczajowo, które – gdy znajdują się na odsłoniętych częściach ciała – odbierane są jako wywołujące większe cierpienia psychiczne, których rozmiar ponadto może być uzależniony od indywidualnej sytuacji danej osoby, zróżnicowanej ze względu na wiek, płeć, czy stan cywilny, co może się przecież wiązać choćby z poszukiwaniem partnera życiowego, na które wpływ może mieć oszpecenie. Niezależnie od tych okoliczności, o jakich ostatnio wspomniano, wpływ na rozmiar cierpień psychicznych może mieć także poczucie wstydu wywołane wyglądem, niepozostające w związku przyczynowym z wiekiem i pozostałymi okolicznościami, które w tym kontekście zostały powołane w poprzednim zdaniu.

4. SZKODA MAJĄTKOWA

Natomiast jeśli chodzi o szkodę majątkową, to wysokość roszczenia zależy m.in od wydatków poniesionych przez poszkodowanego celem leczenia. Wskazuje się, że zaliczyć do tego należy wszystkie wydatki, które były niezbędne i konieczne celem odzyskania zdrowia i przywrócenia stanu sprzed wypadku. Koniecznym elementem leczenia są także dojazdy do lekarzy, które także zalicza się na poczet odszkodowania. Warto wskazać, iż osoba poszkodowania nie musi wybierać jak najtańszych specjalistów i tych, którzy są najbliżej, co najczęściej stanowi jedną z podstaw na którą powołuje się ubezpieczyciel, jeśli wybór odpowiednich specjalistów spełnia swój cel. Jednakże zaznaczyć należy, że poszkodowany nie może zmierzać do powiększania szkody. Kroki muszą więc być odpowiednie, a stawki pod względem innych dostępnych specjalistów niezawyżone.

W przypadku fizycznych szkód na osobie zniszczeniu mogą ulec także przedmioty poszkodowanego (w szczególności ubrania lub inne rzeczy, którymi na co dzień posługuje się poszkodowany). Poszkodowany ma prawo domagać się rekompensaty w zakresie wszelkich przedmiotów, które uległy zniszczeniu, o ile pozostają w powyżej określonym związku przczynowo-skutkowym.

5. JAKIE KROKI NALEŻAŁO PODJĄĆ?

Początkowo wystosowaliśmy do ubezpieczyciela wezwanie do zapłaty, w którym w oszacowaliśmy wysokość szkody poniesionej przez naszą Klientkę, przedstawiając poszczególne składniki określonej kwoty – spis szkód i czynników wpływających na kwotę zadośćuczynienia oraz przedłożyliśmy zebraną dokumentacje od Klientki.

Przed wystąpieniem na drogę sądową ważnym elementem jest próba ugodowego rozwiązania sporu. Poszkodowany może uniknąć zbędnego ryzyka procesowego, oraz otrzymać potrzebną mu kwotę roszczenia w optymalnym czasie. Ze strony odpowiedzialnego do zapłaty uniknięcie procesu umożliwia natomiast w szczególności wyjście z zaistniałej sytuacji z twarzą, jak i uniknięcia ryzyka powiększenia się należności z uwagi na szeroko pojęte koszty sądowe.

W związku z tym często w interesie naszych Klientów, ważnym jest, aby spróbować załatwić sprawę ugodowo, a do czego też dążyła Kancelaria Prawno-Finansowa ,,PARTNERZY”. Ubezpieczyciel początkowo nie był skory do załatwienia sprawy polubownie i wypłacił tylko ułamek zażądanej kwoty, ale ze względu na sprawnie podjętą negocjację i odpowiednie argumenty roszczenie Klientki zostało zaspokojone w całości w odpowiednim czasie na podstawie ugody.

Dzięki odpowiedniemu działaniu naszej Kancelarii Klientka nie była narażona na poniesienie finansowych kosztów długiego postępowania sądowego traumy. Odmiennie szybka i skuteczna negocjacja umożliwiła wypracowanie zadowalającą ugody. Środki mogły zostać niezwłocznie wykorzystane na koszty leczenia oraz stanowiące zadośćuczynienie. Podkreślić wymaga, że dzięki wiedzy i doświadczeniu w zakresie prowadzenia spraw odszkodowawczych Kancelarii udało się wypracować kwotę rekompensaty w wysokości przewyższającej wstępnie określone oczekiwania Klientki.

Stan prawny: 10.01.2024

Podstawa prawna: art. 415 i n. oraz art. 821 i n. Kodeksu Cywilnego