Obwiniony to osoba, przeciwko której wniesiono wniosek o ukaranie w sprawie o wykroczenie. Obwinionego określają różne poszczególne ustawy. Dla przykładu w ustawie Izby aptekarskie z dnia 12.10.2021r. obwinionym określa się farmaceutę, wobec którego toczy się postępowanie i w stosunku do którego wydany został wniosek o ukaranie.

Taki przypadek reguluje Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Jeżeli obwiniony nie zna języka polskiego, wniosek o ukaranie oraz rozstrzygnięcia podlegające zaskarżeniu lub kończące postępowanie ogłasza się lub doręcza obwinionemu wraz z tłumaczeniem.

Osobie obwinianej należy przekazać należne jej prawa. Przede wszystkim obwinionemu prawo do obrony. Obwiniony nie ma także obowiązku dowodzenia swojej niewinności ani obowiązku dostarczania dowodów na swoją niekorzyść. Ma prawo do składania wyjaśnień, a także prawo do odmowy odpowiedzi na poszczególne pytania bądź składania wyjaśnień. Obwiniony ma prawo do korzystania z tłumacza.

Obwiniony ma obowiązek stawiać się na każde wezwanie w toku postępowania karnego. Jeśli zachodzi taka potrzeba powinien poddać się badaniom psychologicznym, a także psychiatrycznym, oględzinom, a także innym badaniom niepołączonym z naruszeniem integralności ciała. Jeśli zmiana miejsca pobytu bądź zamieszkania obwinianego jest dłuższa niż 7 dni, obwiniony jest zobowiązany do powiadomienia o tym.

W takim przypadku zgodnie z ustawą obrońcę wyznacza się z urzędu. Obwiniony musi wykazać, że nie jest w stanie pokryć kosztów obrońcy, bez poniesienia uszczerbku względem utrzymania siebie oraz swojej rodziny.

Obowiązkową sytuacją, w której obwiniony musi mieć obrońce jest fakt, iż jest on głuchy, niemy lub zachodzi uzasadniona wątpliwość co do jego poczytalności.